در نشست بازآفرینی پایدار شهری مطرح شد:
نادیده گرفتن ساختار مالکیت بزرگ ترین ضعف در بازآفرینی بافت های ناکارآمد است
شیک بار: مسئول گروه شهرسازی جامعه مهندسان مشاور ایران، نادیده گرفتن ساختار مالکیت را بزرگ ترین ضعف در طرح های بازآفرینی بافت های ناکارآمد دانست.
به گزارش شیک بار به نقل از مهر سهراب مشهودی، بامداد پنجشنبه در هفتاد و ششمین نشست تخصصی بازآفرینی شهری با موضوع «بافت های ناکارآمد شهری؛ تهدید یا فرصت»، به تشریح چالش ها و مشکلات سیاست های بازآفرینی شهری پرداخت و اظهار داشت: ما در مجموع چهار نوع بافت شهری داریم: نخست، بافت های تاریخی که حفظ هویت و ارزش های فرهنگی آنها از اهمیت بالایی برخوردارست. دوم، بافت های باارزش معاصر که به مرور کهنه شده اند و باید مورد بازسازی قرار گیرند به شکلی که ارزشمندی آنها در پروسه نوسازی از بین نرود. سوم، بافت های مسکونی که قبل تر محل سکونت اقشار پردرآمد بوده و الان به سبب تغییرات اجتماعی و اقتصادی، به اقشار کم درآمد واگذار شده است. چهارم، شهرک های مردم ساخت که به سبب ناتوانی دولت در تامین نیازهای مسکونی شکل گرفته اند و امروز به عنوان سکونتگاه های رسمی شناخته می شوند.
مشهودی با تکیه بر این که در تعریف رایج بافت ناکارآمد شهری، اغلب تمرکز بر ساختمان های فرسوده و خطرآفرین است و به ارزش های اجتماعی، فرهنگی و کالبدی بافت توجه کافی نمی گردد، اظهار داشت: آن چه در طرح های بازآفرینی به عنوان بافت ناکارآمد معرفی می شود، بطور عمده برمبنای کیفیت پایین ساختمان ها تعیین شده است.
وی افزود: این در حالیست که خیلی از این بافت ها باارزش هستند و نادیده گرفتن این ارزش ها در بازآفرینی سبب تخریب هویت تاریخی و اجتماعی آنها می شود.
مشکلات سیاست های فعلی بازآفرینی شهری
این معمار ملی با انتقاد از سیاست های فعلی بازآفرینی شهری اظهار داشت: یکی از اشکالات اساسی در این طرح ها، نادیده گرفتن ساختار مالکیتی در بافت های ناکارآمد است.
مشهودی با اعلان اینکه سیاست گذاران تصور می کنند که بیشتر ساکنان این بافت ها مالک نیستند و یا بصورت غیررسمی سکونت دارند، ابراز کرد: در نتیجه، افزایش قیمت املاک و اجاره بها بعد از اجرای طرح های بازآفرینی سبب می شود که اقشار کم درآمد توانایی ادامه سکونت در این مناطق را نداشته باشند و به مناطق حاشیه ای رانده شوند.
وی با اعلان اینکه بازآفرینی شهری، خصوصاً در بافت های فرسوده، باید با درنظر گرفتن نیازهای واقعی ساکنان صورت گیرد، اظهار داشت: در خیلی از موارد، این طرح ها بدون توجه به شرایط اقشار کم درآمد و وضعیت مالکیت آنها اجرا می شود.
مشهودی افزود: این مسئله به جابه جایی الزامی ساکنان و تشدید حاشیه نشینی منجر می شود و متأسفانه، هدف اصلی بازآفرینی در خیلی از موارد از بهبود کیفیت زندگی مردم به تغییر کالبدی بافت ها تغییر کرده است.
ضرورت بازبینی در رویکرد بازآفرینی شهری
مشهودی تاکید کرد که حضور اقشار کم درآمد در بافت های شهری، تهدید نیست بلکه فرصتی برای توسعه اجتماعی و اقتصادیست.
وی اظهار داشت: برای دستیابی به بازآفرینی موفق، باید رویکردها از نوسازی کالبدی به سوی بهبود خدمات و کیفیت زندگی تغییر یابد. افزایش هزینه های زندگی در اثر بازآفرینی نباید به شکلی باشد که اقشار لطمه پذیر توانایی پرداخت اجاره یا هزینه های مسکن را از دست بدهند.
وی با ارائه نمونه هایی از خدمات اجتماعی در گذشته، به لزوم بازبینی در سیاست های بازآفرینی اشاره نمود و اظهار داشت: در دهه های گذشته، ایجاد امکاناتی مانند حمام های عمومی یا مهدکودک در محلات فرسوده قسمتی از برنامه ریزی شهری بود. اما امروز این نگاه تغییر کرده و تمرکز فقط بر تغییر کالبدی بافت است.
مشهودی اشاره کرد: بازآفرینی باید برمبنای نیازهای واقعی ساکنان طراحی شود و تنها برمبنای اهداف توسعه کالبدی نباشد.
سکونتگاه های مردم ساخت و چالش خدمات رسانی
مسئول گروه شهرسازی جامعه مهندسان مشاور ایران در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به شهرک های مردم ساخت که به عنوان سکونتگاه های رسمی شناخته می شوند، اظهار داشت: سیاست هایی که برای کاهش سکونتگاه های غیررسمی تدوین شده اند، اغلب ناکارآمد هستند.
مشهودی اضافه کرد: شهرداری ها وظیفه دارند که این مناطق را به خدمات عمومی مناسب مجهز کنند، اما در عمل این اتفاق نمی افتد. یکی از راهکار ها، ارائه سند مالکیت به ساکنان این سکونتگاه ها است تا امکان برنامه ریزی و خدمات رسانی بهتری برقرار شود.
وی با تکیه بر لزوم ارائه خدمات به ساکنان سکونتگاه های غیررسمی اضافه کرد: «جمعیت این مناطق به سبب کمبود سیاست های حمایتی و برنامه ریزی شهری درحال افزایش است. ما باید بجای نگاه غیررسمی به این مناطق، آنها را به عنوان قسمتی از ساختار شهری بپذیریم و خدمات رسانی مناسب به آنها ارائه نماییم.
لزوم اجرای سیاست های آمایش سرزمین
مشهودی به نقش سیاست های آمایش سرزمین در مدیریت بحران های ناشی از جابه جایی جمعیت اشاره نمود و اظهار داشت: هیچ کس به سبب تفریح، مهاجرت نمی نماید.
وی افزود: جابه جایی های الزامی اغلب ناشی از فشارهای اقتصادی و کمبود امکانات است. وظیفه دولت طبق قانون اساسی، تامین وسایل سکونت مناسب برای شهروندان است، اما در عمل، سیاست ها در راستای عکس این تعهد عمل می کنند.
مشهودی اشاره کرد: اجرا نشدن طرح های آمایش سرزمین یکی از مهم ترین دلیلهای رشد حاشیه نشینی و افزایش سکونتگاه های غیررسمی است.
وی بر ضرورت تغییر رویکرد در بازآفرینی شهری تاکید کرد و اضافه کرد: بازآفرینی نباید تنها به تغییرات کالبدی محدود شود. هدف اصلی این طرح ها باید بهبود کیفیت زندگی و ایجاد محیطی کارآمدتر برای ساکنان باشد.
وی افزود: بازبینی در سیاست های بازآفرینی و تمرکز بر خدمات رسانی و پشتیبانی از اقشار لطمه پذیر، کلید موفقیت دراین خصوص است.
منبع: شیك بار
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب